ESS neutroi-iturriaren urrutiko mantentze-lanetarako soluzio robotiko paregabea

Mantentze-lanak ezinbestekoak dira abangoardiako instalazio zientifikoetan, haien segurtasuna eta funtzionamendu egokia bermatzeko. Hala ere, prozesu horiek zaildu egiten dira langileak mantendu beharreko espazioetara sartzea oso mugatua denean edo ia iritsezina denean. Kasu horietan, automatizazioa eta teknologia aliatu garrantzitsuak izan daitezke.

Tekniker zentro teknologikoa Basque Research and Technology Alliance (BRTA) erakundeko kidea da, eta esperientzia handia du horrelako proiektuetan. Soluzioa definitzeko faseetan, soluzio robotiko bakar eta pertsonalizatua diseinatu, fabrikatu, muntatu eta in situ instalatzeko lanen arduraduna da. Soluzio horri esker, Lund-en (Suedia) eraikitzen ari diren Europako neutroi-iturri berriko langileentzat iritsezinak diren eremuak ikuskatu eta urrunetik mantendu ahal izango dira.

Teknikerreko ikertzaileak "Neutron Beam Window Hot Handling Tool" deiturikoan ari dira lanean, hau da, neutroi-sortak zeharkatzen duen ibilbidearen mantentze-lanak egiteko aukera emango duen urruneko manipulazio guztiz automatizatuko soluzioan.

"Sarbidea mugatuta duten 42 leiho dira guztira. Instalazioak behar duen mantentze-zerbitzua emateko, garatutako sistemak hiru azpimultzo ditu: bi leihoak manipulatzeaz arduratzen dira, eta bestea haien arteko loturak torlojuz lotzeaz eta torlojuak askatzeaz", azaldu du José María Seara Teknikerreko Diseinu, Fabrikazio eta Muntaketa unitateko zuzendariak.

Mekanismo hori lortzeko, zentro teknologikoak instalazioaren zerbitzura jarri ditu mekatronikan, metrologian, softwarean, ikusmen artifizialean edo robotikan dituen diziplina anitzeko gaitasunak, baita zientziaren industriaren arloko abangoardiako antzeko beste proiektu batzuetan eskuratutako ezagutza eta trebetasuna ere.

“Gaur egun merkatuko soluzioekin bete ezin den premia bati erantzun diogu. Neutroi-iturriaren ingurunera egokitutako neurrira egindako soluzioa da, instalazioko gainerako elementuekin eta dagozkion segurtasun-mekanismoekin elkarreragiteko eta komunikatzeko gai dena", nabarmendu du Teknikerreko ikertzaileak.

Funtsezko zeregina du nazioarteko proiektu batean

Teknikerren garapena Espalazio bidezko Iturri Europarraren (ESS) hornitzaile teknologiko gisa duen funtsezko eginkizunaren barruan kokatzen da. Proiektu horrek, munduko neutroi-iturri indartsuenean oinarritutako azeleragailua sortu nahi du, energia, osasuna eta ingurumena bezalako arloetan ikerketa bultzatzeko materiaren egiturak eta propietateak aztertzeko duen gaitasunari esker.

Leihoak mantentzeko soluzio teknologikoaz gain, 2024ko martxoan osatzea aurreikusten dena, zentro teknologikoa ingurumen-baldintzek eskuzko esku-hartzea eragozten duten eremuetan huts ultra handiko itxitura-mekanismo bat egiten ere aritu da. “Remote Clamp” izeneko mekanismoa ekipamendu zientifikoan instalatuta dago.

Kalkuluen arabera, ESS eraikina 2027an amaituko da, eta urtebete geroago, 2028an, martxan egongo da.

PDF deskarga